Shiitake
Japonca adı– Shiitake
Çince adı– Xiang Gu (Fragrant Mushroom)
Shiitake Mantarı (Lentinus Edodes) yenilebilir mantarlar arasında, Çin’de en meşhur, dünyada üretim ve tüketimi 2. sıradaki mantardır. 900 yıldır Çin’de kültürü yapılmaktadır. Tadı, besin ve tıbbi değeri çok yüksektir. Lentinus edodes (shiitake) dünyada kültürü yapılan mantar üretiminin %10’unu olu tutmaktadır. Bugün Çin başta olmak üzere Japonya, Orta Doğu, Asya, Avrupa ve Amerika’da üretimi hızla yaygınlaşan L. edodes mantar taze ve kurutularak tüketilmektedir Protein, vitamin ve mineral maddeler bakımından oldukça zengin olması yanında bünyesinde bulunan Lentinan maddesinin Sarcoma-180 tipi kanser tedavisinde olumlu sonuç vermiş olması nedeniyle tıp alanında kullanılmaktadır. Bu nedenle dünyada L. edodes e olan talep gün geçtikçe artmaktadır. Bu mantarın tedavi edici özelliği nedeniyle Uzak Doğu ülkelerinde tıp alanında geniş ölçüde kullanıldığı bildirilmiştir. Günümüzde L. edodes anti tümör aktivitesinden dolay kanser tedavisinde kullanılmak üzere birçok araştırma programında yer almaktadır Lentinus edodes insan beslenmesi için gerekli bütün temel amino asitleri içerir. Ayrıca P, Fe ve Ca bakımından zengin içeriği ile kemik ve diş gelişiminde önemli rol oynamaktadır. içerdiği B 1, B 2 ve B 12 vitaminleri gelişmeyi düzenler, C vitamini ise skorbit tedavisinde ve önlenmesinde etkilidir. Az miktarda A ve E vitamini de içeren mantarın bünyesinde yüksek düzeyde bulunan ergosterol (provitamin D 2) güneşte D vitaminine dönüşerek kemik ve kas gelişmesinde önemli bir rol oynar.
Bilimsel olarak yapılan çok sayıda araştırmada shiitakenin kan dolaşımını düzenlemesi, beyin kanamalarının, damar sertliğinin, böbrek yetmezliğinin, yüksek tansiyonun önlenmesinde etkili olduğu, antibakteriyal, antiviral özelliklerinin yanında ayrıca romatizma, soğuk algınlığı, mide ve baş ağrısını, hepatit (B) hastalığını tedavi ettiği, halsizliği ortadan kaldırarak uykusuzluğu giderdiği, bağışıklık sistemini güçlendirdiği bildirilmektedir Shiitake Japonya ve Çin dahil olmak üzere bütün Asya'da en popüler yenilebilir mantardır. Lintinan shitake den elde edilir . Shiitake Japonya'da 1985 te FDA tarafından üretilen anti kanser ilaçlarda kullanılan mantarlardan biridir. Bu güçlü bir bağışıklık sistemi sağlama ve son çalışmalarda kanser ve viral enfeksiyonlarda kullanılıyor. Bu mantar çeşitli bileşenler bulundurur. Shiitake’nin tıbbi önemi polisakkaritlerden kaynaklanır. Lentinan bu polisakkaritlerden biridir. Bu maddeler immün stimülan etkisiyle bağışıklık sisteminin tümör hücrelerini yok etmesini sağlayan makrofaj adlı hücrelerin aktivitelerini artırırlar. Japonya’da yapılan bir çalışmada, shiitake mantarından elde edilen, lentinan ve KS-2 maddelerinin anti-kanser etkisi olduğu saptanmıştır. KS-2′nin farelerdeki tümörleri durdurduğu, lentinan’ın ise katı tip tümörleri küçülttüğü görülmüştür. Neden Shiitake Mantarı Tüketilmelidir? •Lentinanın mide kanseri için kullanımı 1980’li yıllarda onaylanmıştır. •2002′de yapılan ve Journal of Alternative and Complementary Medicine’de yayınlanan bir çalışma sonucuna göre shiitake daki lentinan bağrısak kanserine karşı etkinlik göstermektedir. •Lentinan vücudun virüslere karşı mücadele etmesini sağlayan interferon üretimini uyarır. •Shiitake’nin içerdiği bazı maddeler, (HIV) ve (AIDS) gibi virütik hastalıkların tedavisi için umut verdiğinden dolayı bununla ilgili ciddi araştırmalar yapılmaktadır. •Araştırmacılar shiitake fermantasyonundan elde edilen arabinoxylane maddesinin HIV virüsünü vaşlatıcı etkide olduğunu, bu mantarın ‘misel’inin ürettiği bir maddenin anti-viral özelliği olduğunu ifade ediyorlar. •Shiitake mantarında bulunan Eritadenine adlı maddenin, kan kolesterol düzeyini % 25 ila %45 oranında düşürücü etkisinin olduğu tespit edilmiştir. •Shiitake ayrıca kan sulandırıcı ve kan basıncını düşürücü etkilere sahiptir.
SHİİTAKE MANTARI - BİLİMSEL ARAŞTIRMALARSHİİTAKE, AĞIZ KANSERİ TEDAVİSİNDE KULLANILABİLİR.
Ağız kanseri olarak bilinen Oral Squamous Cell Carcinoma (OSCC) tedavisi için 2010 yılında Japonya'da yapılan bilimsel araştırmadan alıntıdır:
Kemoterapinin genelde etkisiz kaldığı ağız kanseri vakalarında, alternatif tedavi yöntemleri geliştirmek gerekmektedir. Kemoterapi ilacı olan SC-1 ve Shiitake mantarından elde edilen Lentinan, ağız kanseri tedavinde birlikte kullanılmıştır. Sonuçta, tek başına etkin olmayan SC-1, Lentinan ile kullanıldığında etkili olmuştur.
Makalenin orjinal metni (İngilizce)
SHİİTAKE, MİDE KANSERİNİN TEKRARLAMASINI ENGELLEYEBİLİR.
Haziran 2010 / Japonya
70 yaşında bir mide kanseri hastasının tedavi sürecinin anlatıldığı makaleden alıntıdır:
Hastada, mide kanserinin yanı sıra para-aortic lenf metastazı bulunmaktadır. Cerrahi müdahale öncesinde S-1, Paclitaxel ve Shiitake mantarından elde edilen Lentinan ile kemoterapi uygulanan hastanın tümörlerinde belirgin bir küçülme olmuştur.(1,5 yıl)
Cerrahi müdahale ile kalan tümörler temizlenmiş ve hastaya 2,5 yıl boyunca aynı ilaçlar verilmeye devam etmiştir. Bu süre boyunca kanser tekrarlamamıştır.
Sonuçta; Lentinan, S-1 ve Paclitaxel' in birlikte kullanımının kanserin tekrarlamasını engelleyebileceği görülmüştür.
*Lentinan, sadece Shiitake mantarında bulunan bir polisakkarittir. Mantarın suda kaynatılması ile elde edilebilir.
Makalenin orjinal metni (İngilizce)
LENTİNAN, KOLON KANSERİNDE KEMOTERAPİNİN ETKİSİNİ ARTIRIYOR.
Haziran 2010 / Çin
Kolon kanseri hastalarında kemoterapinin etkisini artırmak için Lentinan kullanımının sonuçlarını görmek için yapılan araştırmadan alıntıdır:
Kolon kanseri hücrelerini kemoterapi ile yok etmek için, vücudumuzda bulunan kalsiyum algılayıcı reseptörlerin etkinliğinin artırılması gerekmektedir. Lentinan kullanımı, bu reseptörlerin etkinliğini artırmaktadır. Bu sayede kemoterapinin başarısını artırmaktadır.
*Lentinan, sadece Shiitake mantarında bulunan bir polisakkarittir.
Mantarın suda kaynatılması ile elde edilebilir.
Makalenin orjinal metni (İngilizce)
LENTİNAN, MİDE KANSERİ HASTALARININ YAŞAM KALİTESİNİ ARTIRIYOR.
Ocak 2010 / Japonya
Mide kanseri hastalarına 12 hafta boyunca shiitake mantarından elde edilen Lentinan verilmesi halinde yaşam kalitelerinin ne ölçüde değiştiğini görmek için yapılan araştırmadan alıntıdır:
Araştırmada, mide kanseri hastalarına kemoterapi ile birlikte 12 hafta
boyunca Lentinan verilmiştir. Bu hastaların kanseri yenme şanslarının
arttığı ve ömürlerinin uzadığı belirtilmiştir.
Araştırma sonucunda, Lentinan'ın hiç bir yan etkisi olmadığı ve mide kanseri hastalarının hayat kalitesini önemli ölçüde artırdığı görülmüştür.
*Lentinan, sadece Shiitake mantarında bulunan bir polisakkarittir. Mantarın suda kaynatılması ile elde edilebilir.
LENTİNAN KANSERİN TEKRARLAMASINI ENGELLEYEBİLİR.
Lentinan'ın bağışıklık sistemini güçlendirici etkisinin araştırıldığı bir makaleden alıntıdır:
Shiitake mantarından elde edilen Lentinan'ın, ileri safha mide, kolon, rektum ve meme kanseri hastalarının ömrünü uzattığı bilinmektedir.
Lentinan; bağışıklık sistemi hücrelerinin olgunlaşmasını, çeşitlenmesini ve sayıca artmasını sağlarayarak kullanan kişinin bağışıklık sistemini güçlendirmektedir. Bu sebeple, kanser hücrelerinin oluşmasını veya kanserin tekrarlamasını engellemek için kullanılabilecek bir ilaçtır.
*Lentinan, sadece Shiitake mantarında bulunan bir polisakkarittir. Mantarın suda kaynatılması ile elde edilebilir.
Makalenin orjinal metni (İngilizce)
SHIITAKE MANTARININ YAN ETKİLERİ YOKTUR
Yemeklik Mantar olarak ta kullanılmaktadır. Aşırı tüketiminde ishal görülebilir.
HERKES KULLANABİLİR Mİ?
Shiitake (Lentunula edodes) mantarı toksik değildir yemeklik mantar olarak kullanılmaktadır, vücutta birikim yapmaz. Kan sulandırıcı ya da herhangi bir rahatsızlık için ilaç kullananlar shiitake ürünlerini kullanmadan önce doktorlarına danışmalıdır.
Yemeklik Mantar olarakda kullanılmaktadır, Shiitake mantarı toksik değildir, vücutta birikim yapmaz.
Günlük 5-10 gr kuru Shiitake1 litre suda kaynatılarak 2-3 kere de içilir veya günlük 30-50 gr. taze Shiitake mantarı sabah ve akşam pisirilerek yenir.
Shiitake (lentinus edodes) mantarı Referansları
1. Borchers AT, Stern JS, Hackman RM, Keen CL, Gershwin ME. Mushrooms, tumors, and immunity. Proc Soc Exp Biol Med. 1999;221:281-293.2. Chihara G, Hamuro J, Maeda Y, Shiio T, Suga T, Takasuka N, Sasaki T. Antitumor and metastasis-inhibitory activities of lentinan as an immunomodulator: an overview. Cancer Detect Prev Suppl. 1987;1:423-443.
3. Chung R. Functional properties of edible mushrooms. Nutr Rev. 1996;54:S91-S93..
4. Cunningham-Rundles S, Lin H, Cassileth B. Are botanical glucans effective in enhancing tumoricidal cell activity? American Society for Nutrition. J Nutr. 2005;135: 2919S.
5. deVere White RW, Hackman RM, Soares SE, Beckett LA, Sun B. Effects of a mushroom mycelium extract on the treatment of prostate cancer. Urology. 2002;60:640-644.
6. Fang N, Li Q, Yu S, Zhang J, He L, Ronis MJ, Badger TM. Inhibition of growth and induction of apoptosis in human cancer cell lines by an ethyl acetate fraction from shiitake mushrooms. J Altern Complement Med. 2006;12:125-132.
7. Ikekawa T, Uehara N, Maeda Y, Nakanishi M, Fukuoka F. Antitumor activity of aqueous extracts of edible mushrooms. Cancer Res. 1969;29:734-735.
8. Kawaoka T, Yoshino S, Kondo H, Yamamoto K, Hazama S, Oka M. Clinical evaluation of intrapleural or peritoneal repetitive administration of Lentinan and OK-432 for malignant effusion [in Japanese]. Gan to Kagaku Ryoho [Japanese Journal of Cancer & Chemotherapy]. 2005;32:1565-1567.
9. Ko YT, Lin YL. 1,3-beta-glucan quantification by a fluorescence microassay and analysis of its distribution in foods. J Agric Food Chem. 2004;52:3313-3318.
10. Kodoma N, Komuta K, Nanba H. Can maitake MD-fraction aid cancer patients? Altern Med Rev. 2002;7(3):236-239.
11. Konno S. Potential growth inhibitory effect of maitake D-fraction on canine cancer cells. Vet Ther. 2004;5:263-271.
12. Kushi LH, Byers T, Doyle C, Bandera EV, McCullough M, McTiernan A, Gansler T, Andrews KS, Thun MJ; American Cancer Society 2006 Nutrition and Physical Activity Guidelines Advisory Committee. American Cancer Society guidelines on Nutrition and Physical Activity for cancer prevention: reducing the risk of cancer with healthy food choices and physical activity. CA Cancer J Clin. 2006;56:254-281.
13. Matsushita K, Kuramitsu Y, Ohiro Y, Obara M, Kobayashi M, Li YQ, Hosokawa M. Combination therapy of active hexose correlated compound plus UFT significantly reduces the metastasis of rat mammary adenocarcinoma. Anticancer Drugs. 1998;9:343-350.
14. Nagahashi S, Suzuki H, Nishiwaki M, Okuda K, Kurosawa Y, Terada S, Sugihara T, Andou K, Hibi T. TS-1/CDDP/Lentinan combination chemotherapy for inoperable advanced gastric cancer [in Japanese]. Gan to Kagaku Ryoho [Japanese Journal of Cancer & Chemotherapy]. 2004;31:1999-2003.
15. Shiitake mushroom. Memorial Sloan-Kettering Cancer Center. Accessed at: http://www.mskcc.org/mskcc/html/69377.cfm on June 10, 2008.
16. Taguchi T. Clinical efficacy of lentinan on patients with stomach cancer: end-point results of a four-year follow-up survey. Cancer Detect Prev Suppl. 1987;1:333-349.
17. Shajedul Islam, Takao Kitagawa, Byron Baron, Keisuke Kuhara, Hiroki Nagayasu, Masanobu Kobayashi, Itsuo Chiba, Yasuhiro Kuramitsu. A standardized extract of cultured Lentinula edodes mycelia downregulates cortactin in gemcitabine‑resistant pancreatic cancer cells July 9, 2021 https://doi.org/10.3892/ol.2021.12915.
Daha fazla bilgi edinmek için
Sağlık Enstitüleri tarafından Shiitake mantarı üzerinde
Tıbbi Araştırma Veritabanı.
Bu sitede yer alan bilgiler tedavi, teşhis veya tıbbi öneri niteliği taşımamaktadır. Tamamı, bilgi vermek maksadıyla halka açık kaynaklardan alınmıştır.